ఈ రోజు చాలా చిన్నదోచ్! - డిసెంబర్ 21

ఈ రోజు... అదే డిసెంబరు 21కి ఉన్న ప్రత్యేకత ఏమిటి? అబ్బబ్బే... యుగాంతంపై వినిపిస్తున్న పుకార్ల సంగతి కాదు. ఈ ఏడాది మొత్తానికి అతి తక్కువ పగటికాలం ఉండేది ఈ రోజే! అదేంటి? రోజుకు 24 గంటలే కదా ఉంటాయి.. అలాంటప్పుడు తేడాలెందుకు? అనేనా మీ సందేహం?

భూమి సూర్యుడి చుట్టూ తిరుగుతూందన్న సంగతి మీకూ తెలిసే ఉంటుంది. ఈ తిరుగుడు ఓ వృత్తం మాదిరిగా కాకుండా దీర్ఘవృత్తం ఆకారంలో ఉంటుందనీ మనకు తెలుసు. ఈ దీర్ఘవృత్తాకార కక్ష్య ఫలితంగానే పగటి, రాత్రివేళల్లో అప్పుడప్పుడూ తేడాలొస్తూంటాయి.

ఎలాగంటే... దీర్ఘవృత్తాకారాన్ని ఒకసారి ఊహించుకోండి.. దీని మధ్యభాగంలో అతితక్కువ దూరం... రెండు చివర్ల మధ్య దూరం ఎక్కువగా కనిపిస్తోంది కదా. ఇటువంటి కక్ష్య మార్గంలో ప్రయాణిస్తున్నప్పుడు భూమి ఏదో ఒక దశలో ఈ నాలుగు స్థానాల్లోకి చేరుతుంది. ఆయా దశలనుబట్టి... ఆయా రోజుల్లో మనకు సూర్యుడి నుంచి అందే వెలుగులో వచ్చే హెచ్చుతగ్గుల వల్ల పగటి, రాత్రి సమయాల్లోనూ తేడాలు వస్తాయన్నమాట. అంటే ఏడాదిలో ఒకరోజు అతితక్కువ పగటి కాలం ఉంటుంది. మరోరోజు అతి ఎక్కువ రాత్రి సమయం ఉంటుందన్నమాట.

భూమధ్య రేఖకు దగ్గరగా ఉన్న వారికి ఈ తేడాలు ఎక్కువగా లేకున్నప్పటికీ ఉత్తరార్ధ, దక్షిణార్ధగోళాల్లో ధ్రువప్రాంతాల వైపు వెళ్లే కొద్దీ తేడాలు ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి. ఉదాహరణకు డిసెంబరు 21వ తేదీనే తీసుకుందాం. ఈ రోజున పగటి కాలం భూమధ్య రేఖ ప్రాంతంలో దాదాపు 11 గంటల 21 నిమిషాల వరకూ ఉంటే ఇంగ్లాండ్‌లో పగటి కాలం కేవలం ఏడు గంటల 51 నిమిషాలు మాత్రమే ఉంటుంది. అదే దక్షిణార్ధగోళంలో ఉండే ఆస్ట్రేలియాలో ఇదే రోజున పగటి కాలం 14 గంటల 19 నిమిషాల వరకూ ఉండటం గమనార్హం. గ్రీకులతో మొదలుకొని అనేక ప్రాచీన నాగరకతల్లో ఈ ఖగోళ దృగ్విషయానికి కొంత ప్రాముఖ్యత ఉంది. పాకిస్థాన్‌లోని కలాశ్ తెగ ప్రజలు ఈ రోజున పుణ్యస్నానాలు ఆచరిస్తారు. అలాగే జొరాష్ట్రియన్, జుడాయిజమ్, క్రైస్తవ మతాల్లోనూ ఈ రోజున ప్రత్యేక కార్యక్రమాలు చేపడతారు.